अष्टमस्थान (मृत्यू स्थान) The eighth house (House of death)

जन्मकुंडलीतील आठव्या स्थानाला मृत्यूस्थान असंही म्हणतात. या स्थानावरून एकूण आयुर्मान किती असेल, मृत्यू कसा असेल, आजारपण यांचा प्रामुख्याने अभ्यास केला जातो. तसेच या स्थानावरून एखाद्या व्यक्तीला गूढशास्त्रातील ज्ञान किती असेल याचाही अंदाज येतो. आता प्रत्यक्षात याचा कसा उपयोग होतो ते पाहू. 

आपलं आयुष्य किती असेल याबद्दल अनेकांना कुतूहल असतं. अष्टम स्थानावरून मृत्यू कोणत्या दिवशी येईल असं भाकीतही काही जण करतात. पण केवळ गरज असेल तरच अशा गोष्टीसाठी ज्योतिषाकडे विचारणा केल्यास ते योग्य ठरेल. वृद्ध व्यक्ती, अति महत्त्वाच्या पदावरील व्यक्ती, ज्यांच्या मृत्यूनंतर परिवारात काही मतभेद (उदा: संपत्ती) होणार असतील अशा व्यक्तींनीच मृत्यूबद्दल माहिती करून घेतल्यास ते शास्त्राला धरून होईल असं माझं मत आहे. केवळ कुतूहल म्हणून लहान वयाच्या व्यक्तींनी असे प्रश्न न विचारल्यास उत्तम. 

कोणत्याही व्यक्तीच्या आयुष्याचा शेवट म्हणजे महामृत्यू. महामृत्यू हा अटळ असून तो विधिलिखिताप्रमाणेच घडतो. महामृत्यू हा कोणत्याही वयात येऊ शकतो. प्रत्येक व्यक्ती दीर्घायुषी नसते. पण महामृत्यू आधी काही जीवावर बेतणारे प्रसंग आल्यास मृत्यूचा धोका संभवतो. ज्याला अपमृत्यू असं म्हणतात. अपमृत्यू हा स्वतःची काळजी घेऊन किंवा देवतेच्या आराधनेमुळे टाळता येऊ शकतो. याची पूर्वसूचना भाकीत करताना ज्योतिषाने द्यावी.         

या स्थानावरून मृत्यू कसा येईल याचा अभ्यास करता येतो. म्हणजेच नैसर्गिक मृत्यू, आजारपणाने आलेला मृत्यू, अपघाती मृत्यू, आत्महत्या, हत्या यातील कोणत्या प्रकाराने आयुष्याचा शेवट होऊ शकतो याचा अभ्यास केला जातो. तसेच मृत्यू कधी येईल याचाही सखोल अभ्यास या स्थानावरून केला जातो. लहान वयात येणारा मृत्यू जर महामृत्यू असेल तर यावर काही उपाय करता येत नाही. मात्र अपमृत्यू टाळण्यासाठी या स्थानाचा अभ्यास खूप महत्त्वाचा ठरतो.     

मृत्यू कधी आणि कसा येईल याचा अभ्यास केल्यास त्याचा मुख्य उपयोग होतो तो संपत्तीचं वाटप, कायदेशीर कागदपत्रं इत्यादी गोष्टींमध्ये. अनेक व्यक्ती आपला आयुष्ययोग कमी कसा असेल अशा विचाराने मृत्युपत्र करून ठेवत नाहीत. अशा व्यक्तींच्या अकस्मात मृत्यूमुळे नंतर अनेक वाद होतात. कधी कधी संशयास्पद मृत्यू मुळेही अनेक गोष्टींचा निर्णय घेता येत नाही. मोठ्या हुद्द्यावर असणाऱ्या व्यक्ती, व्यावसायिक अशा व्यक्तींच्या मृत्यूनंतर कायदेशीर वाद झालेले आपण बऱ्याचदा पाहतो. म्हणूनच ज्योतिष शास्त्राचा आधार घेऊन मृत्यूबद्दल मनात भीती न बाळगता आपलं आयुर्मान किती आहे याची माहिती योग्य वेळी करून घेतल्यास अनेक वाद टाळता येतील. तसेच एखाद्या व्यक्तीचा संशयास्पद मृत्यू झाला तर तो मृत्यू कसा व कोणामुळे झाला याची शहानिशा करण्यासाठीही या स्थानाचा उपयोग होतो. काही देशांमध्ये असा तपास करण्यासाठी ज्योतिषी किंवा अंतर्ज्ञान असलेल्या व्यक्तींना बोलावतात. अशा लोकांना psychic म्हणतात व पोलीस, गुप्तहेर अशा लोकांची मदत घेतात. 

अष्टम स्थान हे गूढ विद्येचं स्थानही आहे. त्यामुळे गूढ शास्त्राचा अभ्यास करणाऱ्या व्यक्तींसाठी हे स्थान खूप महत्त्वाचं आहे. एखाद्या व्यक्तीला अशा शास्त्राची आवड असेलही पण त्यात प्राविण्य मिळेल का याचा विचार या स्थानावरून होतो. गूढ विद्या वाईट मार्गांसाठीच वापरली जाते असं नाही. काही चांगल्या गोष्टींसाठीही तंत्रशास्त्रात या विद्येचा वापर केला जातो. पण ज्या व्यक्तीला अशा शास्त्रांची आवड असते अशा व्यक्तीच्या कुंडलीतील अष्टम स्थान व त्यासंबंधित ग्रह बलवान असले तरच यात प्राविण्य मिळू शकेल.   

या स्थानाचा अंमल गुह्यभागावर असतो. त्यामुळे यासंबंधित काही आरोग्याच्या तक्रारी असतील तर या स्थानाच्या अभ्यासामुळे त्यांचे निदान व उपचार यासाठी साहाय्य मिळू शकेल.  

एकूणच हे स्थान पापस्थान मानलं जातं. पण मृत्यू अटळ आहे. त्यामुळे मृत्यूबद्दल कोणतीही भीती न बाळगता या स्थानावरून योग्य माहिती घेतल्यास अनेक गोष्टी चांगल्या पद्धतीने हाताळता येतील.  

© ह्या लेखाचे संपूर्ण हक्क लेखिकेकडे आहेत. यातील कोणतीही माहिती किंवा संपूर्ण लेख लेखिकेच्या लेखी परवानगीशिवाय कोणत्याही पद्धतीने वापरता येणार नाही याची नोंद घ्यावी. परवानगी हवी असल्यास shivsanchitam@gmail.com. या वर ई-मेल करावी.   

   ========================================================

In the Janm kundli the eighth house is also known as Mrutyusthana or house of death. This house describes about the longevity, illnesses (fatal) and how the person will die. This house also tells about the knowledge in occult science. Now lets see how practically this can be applied.

Every person is curious about the life span. Some astrologers predict the exact date and time of the death of a person. But I personally feel that such a sensitive question should be asked only if required. Old aged people, VIPs or the people who's death may cause some issues in the family (e.g. financial matters) should ask such questions and which is right. I feel that young people should not ask these questions just out of curiosity.

The death of any living person is known as Mahamrutyu. Mahamrutyu is certain and it comes according to the destiny. It can come at any stage of life because every person is not long lived. Before this certain death there can be some incidences in life which may be fatal. If in such incidences the death occurs it is called as Apamrutyu or untimely death. Apamrutyu can be avoided by taking proper precautions or worshiping God the almighty. Astrologers should give the information regarding such possible fatal incidences to the querents.

This house can also tell about the cause of death. It means whether the death will occur by natural cause or illness or accident or murder or suicide or any other reason can be studied by using this house. This house can also tell about the time of death or exact life span of the person. Mahamrutyu, even if destined at a young age can not be avoided. But to avoid Apamrutyu the study of the eighth house is very important.

The main application of the study of longevity is the distribution of the property, legal matters etc. Many people think that how I will die early? and just neglect the legal paperwork like the authentic will. An unexpected death of people in such cases causes lots of troubles later on. Some times legal matters keep pending due to the death of a person in suspicious conditions. Many times we see such cases where the deaths of people at higher posts or businessmen create prolonged issues. That is why rather than getting feared one should know about one's longevity which can help to solve the issues. In the cases of suspicious deaths this house can help to find the cause of death as well as  the person responsible for it (if applicable). In some countries such investigation is carried out with the help of skilled astrologers and people with intuition power. Such people are known as psychics and police department or detectives take help from these psychics.

The eighth house is also a house of occult sciences. Thus this is a very important house for people who study occult sciences. Some people may have interest in occult sciences but if they will get skilled in these sciences or not can be studied by this house. Occult sciences are not used only for evil purposes. In Tantra shastra there are many procedures where a good purpose is achieved. Any way if a person has a strong eighth house or strong planets related to the house then only that person can achieve a skill in occult sciences.

This house governs the anal part of human body. So it can help in any ailments and treatment regarding this.

Thus in general this house is considered as a Paapsthana or evil house. But death is inevitable. So rather than fearing for death we should consider this house as a normal house and get proper guidance to avoid major problems.  

© All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, distributed or transmitted in any form without the prior written permission of the writer. For permission requests email to shivsanchitam@gmail.com.

 =================================================

सप्तमस्थान (विवाह स्थान) The seventh house (House of spouse)

जन्मकुंडलीतील सप्तम स्थानाला विवाह स्थान असेही म्हणतात. या स्थानावरून वैवाहिक सुख, जोडीदार, जोडीदारापासून मिळणारं सौख्य यांचा प्रामुख्यानं विचार केला जातो. 

सप्तम स्थानावरून विवाहाचा विचार केला जात असल्याने या स्थानाला विशेष असं महत्त्व आहे. विवाहसंस्थेची व्याख्या देश, संस्कृती, काळ यानुसार बदलत असते. त्यामुळे या स्थानाला अनेक कांगोरे आहेत. भारताचा विचार करायचा तर आपल्याकडे पूर्वी प्रचलित असलेली बालविवाह पद्धती, द्विभार्या (किंवा अधिक) पद्धती, आधी स्त्री प्रधान संस्कृतीनुसार असलेल्या व नंतर पुरुष प्रधान विचारांनी बदललेल्या चालीरीती, आताच्या काळातील विवाहयोग्य समजण्याचं वय, हुंडा देणे घेणे, पुनर्विवाह अशा अनेक गोष्टींचा यात समावेश होतो. अनेक धर्मांत, जातींत आजही याबद्दलचे कठोर निर्बंध आहेत. त्यामुळे विवाह ही गोष्ट एकाच साच्यातून न पाहता सामाजिक भान ठेवून या स्थानाचा विचार करावा लागतो. याशिवाय प्रत्येक व्यक्तीचे स्वतःचे असे काही विचार असतात. त्यातून ज्या गोष्टी घडतात त्या समाजाच्या चाकोरीबाहेरील असतील तर समाज त्यांना लवकर सामावून घेत नाही. पण याच गोष्टी त्या व्यक्तीसाठी योग्य असतात. अशा काही पैलूंचा आता थोडक्यात परामर्श घेऊ. 

सप्तम स्थानावरून एखाद्या व्यक्तीचा जोडीदार कसा असेल, त्याचं रंग- रूप, स्वभाव याचा उलगडा होतो. आताच्या काळात शिक्षण आणि अर्थार्जन स्त्री - पुरुष दोघांसाठीही महत्त्वाचं असल्याने या स्थानावरून जोडीदाराचं शिक्षण आणि आर्थिक स्थिती याचा विचार करता येतो. मुख्य विचार म्हणजे वैवाहिक सौख्य हा होय. त्यामुळे जोडीदार चांगला संसार करू शकेल का, त्यातून दोघांना समाधानाचं आयुष्य जगता येईल का अशा गोष्टींचा विचार आवश्यक असतो. यात लग्न ठरवून करायचं असेल तर हे मुद्दे खूप उपयोगी ठरतात. कारण पती पत्नीचे विचार जुळणं आणि एकमेकांवर विश्वास असणं ही सुखी संसाराची गुरुकिल्ली आहे. आता यातील इतर काही मुद्दे म्हणजे स्त्रीने (कितीही उच्चशिक्षित असली तरी) अर्थार्जन आणि घरकाम दोन्हीही करावं, एकट्या स्त्रीवर असणारी बंधनं, अजूनही मनावर असेलला जात धर्माचा पगडा, हुंड्यासारखी अत्यंत चुकीची पद्धत यामुळे बऱ्याच अडचणी येतात. तर कधीकधी पुरुषांची होणारी ओढाताण, पत्नीकडील नातेवाईकांमुळे पुरुषाचे स्वतःच्या नातेवाईकांशी होणारे वाद अशाही गोष्टी होतात. अनेक घराण्यांच्या कालबाह्य असल्या तरी पाळल्या जाणाऱ्या चालीरीती, मानापमान अशा अनेक गोष्टींमुळे वैवाहिक आयुष्यात वाद होतात. आपल्याकडे अजूनही पती पत्नीला म्हणावं तेवढं स्वातंत्र्य दिलं जात नाही. आपली संस्कृती अत्यंत सुसंबद्ध आहे. पण अनेक वेळा संस्कृतीतील काही संस्कारांचा अतिरेक केला जातो. काळानुसार होणार बदल अजूनही रुजवला जात नाही. यामुळे पती पत्नीला वैचारिक स्वातंत्र्य राहत नाही. एकत्र कुटुंबात राहूनही असे बदल घडवता येतील पण काळानुसार कोणत्या जुन्या चालीरीती वर्ज्य करायच्या किंवा कोणत्या रीती बदलायच्या याचं भान राखल्यास अनेक अडचणी सोडवल्या जातील. म्हणून सप्तम स्थानावरून आपला जोडीदार कसा असावा याबद्दल मत ठरवताना आपल्यातही तसे बदल घडवायचे असतात हे स्त्री आणि पुरुष दोघांनीही ध्यानात घ्यावं.  

आपला जोडीदार आधीच निवडला असेल तर या स्थानावरून काही मुद्द्यांचा विचार जरूर करावा. प्रत्येकाच्या घरातील वातावरण आणि मतं वेगळी असतात. यात आपला जोडीदार सुखी राहील का? किंवा जोडीदार वेगळ्या विचारांचा असल्यास आपण त्यात किती साथ देऊ शकणार आहोत? या मुद्यांचा विचार करायचं कारण म्हणजे प्रेमविवाह असणाऱ्या जोडप्याचं घटस्फोटाचं प्रमाण जास्त असतं. सुरुवातीला भावनेच्या भरात वाटणारं आकर्षण आणि प्रत्यक्ष संसार करणं यात फरक असतो हे आधी लक्षात येत नाही. प्रेमविवाह करणं चूक अजिबात नाही पण त्यानंतर आयुष्यभर ती साथ निभावता येईल का याचा विचार करणं गरजेचं असतं. मात्र अशा वेळी कोणीही दिलेला सल्ला हा चूक वाटतो ही वस्तुस्थिती आहे. 

जुन्या विचारांच्या पगड्यामुळे आजही अनेक मुला मुलींना शिक्षणाची आवड असली तरी विवाहयोग्य ठरवून लवकर विवाहबंधनात अडकवलं जातं. विशेषतः मुलींचे पालक मुलींकडे एक जबाबदारी म्हणून पाहतात. यामुळे पालकांनी दुर्लक्ष केलेल्या मुलींचा मानसिक छळ होणं, हुंड्यासाठी जीव घेणं, मुलगा होत नाही म्हणून त्रास देणं, अंधश्रद्धेच्या आहारी जाऊन पुत्रप्राप्ती साठी नको त्या भोंदू व्यक्तीकडे जाऊन 'उपाय' करणं या गोष्टी सर्रास घडतात. मुलांनाही उच्चशिक्षण, मोकळे विचार यापासून दूर राहावं लागतं. अशा वेळी संसार सुख नसून केवळ औपचारिकता राहते. सप्तम स्थानाचा पूर्ण अभ्यास केल्यास अशा व्यक्तींपासून दूर राहण्यासाठी मार्गदर्शन नक्की मिळू शकेल. कोणत्याही व्यक्तीचे विचार, शिक्षण याचा अभ्यास करून विवाहाचं वय ठरवल्यास आणि अनुरूप जोडीदार निवडल्यास अनेक संसार सुखाचे होतील हे निश्चित. 

काही व्यक्तींना विवाह करण्याची इच्छा नसते. यामागे अनेक कारणं असतात. मुक्त आयुष्याची आवड, मूल नको असणे, अध्यात्माची आवड, स्वभाव अशा अनेक कारणांनी काही लोक विवाह करण्यास टाळतात. अशा वेळी स्त्री पुरुष असा भेदभाव न करता त्यांच्या निर्णयाचा मान राखला तर जबरदस्तीने झालेली लग्नं मोडण्याचं प्रमाणही कमी होईल. सप्तम स्थानावरून एखाद्या व्यक्तीला वैवाहिक आयुष्यात रस आहे की नाही याचाही अंदाज येऊ शकतो. त्यामुळे जर कुणी लग्न करण्यास नकार देत असेल तर त्या व्यक्तीच्या कुंडलीतील सप्तम स्थानाचा अभ्यास केल्यास योग्य तो निर्णय घेता येईल. आपल्या पाल्याच्या स्वभावातील दोष किंवा रोग लपवून केवळ समाजाच्या भीतीपोटी पालक त्यांचे विवाह लावतात. यात अनेकांची फरफट होते. त्यात विवाहानंतर होणारी प्रतारणा, अनैतिक संबंधांमुळे होणारे त्रास, विवाहाआधी असणारे संबंध लपवले जाणे, विवाहाआधी झालेले अत्याचार, असाध्य रोग लपवले जाणे अशा अनेक गोष्टी आहेत. या सगळ्यांचाच खोलात जाऊन विचार करणे इथे शक्य नाही. पण यामुळे होणारी फसवणूक अनेकांचं आयुष्य उध्वस्त करते यात शंका नाही. म्हणूनच जोडीदाराची योग्य चौकशी केली जाते तसाच सप्तम स्थानाचा विचार केल्यास होणारा अनर्थ टाळता येऊ शकेल. 

आताच्या काळात उघडपणे बोलला जाणारा आणखी एक मुद्दा म्हणजे समलैंगिक विवाह. हा अत्यंत वादग्रस्त मुद्दा आहे. पण समलैंगिकता हा नाजूक विषय पूर्ण विचाराने हाताळला तर त्यातून योग्य मार्ग काढता येईल. सप्तम स्थानावरून व्यक्तीची लैंगिकता समजून घेतल्यास मार्ग निश्चितच काढता येईल. तसंच एखाद्याची लैंगिकता समजल्यास समुपदेशन करून परलिंगी व्यक्तींबद्दल मनात घृणा असेल तर तोही दोष दूर करता येईल.  

सप्तम स्थानाचा अंमल हा ओटीपोटावर असतो. त्यामुळे ओटीपोटातील दोष, स्त्रियांचे रोग अशा बाबतीत काही तक्रारी असतील तर या स्थानाचा अभ्यास महत्त्वपूर्ण ठरतो. हे विवाह स्थान असल्याने संतती होण्यास विलंब होत असेल किंवा संततीस काही त्रास असतील तर पती आणि पत्नी दोघांची कुंडली अभ्यासली जाते. त्यावरून कसे योग आहेत याचा विचार करून सल्ला घ्यावा तसेच काही उपायही तंत्रशास्त्रात नमूद केले आहेत. मात्र कोणताही तंत्र शास्त्रातील उपाय हा वैद्यकीय उपचारांच्या ऐवजी करु नये. या स्थानावरून पुरुषांना होणारे जननेंद्रियांचे त्रास, प्रोस्टेट ग्रंथी, वीर्योत्पादन इत्यादी बाबतीत असलेल्या तक्रारींचाही विचार होतो. अशा तक्रारींच्या वेळी योग्य निदान होणे किंवा उपचार यांच्यासाठी सहाय्य्क मार्गदर्शक म्हणून या स्थानाचा अभ्यास महत्त्वाचा आहे.    

अशा प्रकारे या महत्त्वाच्या स्थानावरून अनेक गोष्टींची उकल होऊ शकते. विवाह या आयुष्यातील महत्त्वाच्या टप्यात योग्य निर्णय घेण्यासाठी या स्थानाचा अभ्यास खूप फायदेशीर ठरतो. सप्तम स्थानाचा योग्य वापर तसंच रूढी परंपरा, बदलता काळ या सगळ्याचा समन्वय साधून विवाहाच्या वेळी योग्य जोडीदार निवडला तर अनेक कुटुंबं समाधानी होण्यास मदत होईल.  

© ह्या लेखाचे संपूर्ण हक्क लेखिकेकडे आहेत. यातील कोणतीही माहिती किंवा संपूर्ण लेख लेखिकेच्या लेखी परवानगीशिवाय कोणत्याही पद्धतीने वापरता येणार नाही याची नोंद घ्यावी. परवानगी हवी असल्यास shivsanchitam@gmail.com. या वर ई-मेल करावी.   

  ================================================

The seventh house in the Janm kundli describes about the married life or life partner so this house is known as Vivahsthana or House of spouse. This house mainly describes about married life, spouse and the relationship with spouse (s). 

As this house describes about the spouse and the married life, it is a very important house in Janm kundli. The definition of institution of marriage varies according to the country, culture and time. So this house has different shades. Talking about Indian culture it includes many customaries like earlier practiced child marriage, polygamy, the customs in female dominated societies now changed to male dominated societies, legal age for marriage, dowry, remarriage etc. Some religions, cultures or castes still have strict rules about marriage. Thus marriage prediction is based on various parameters and social awareness. Apart from this every person has a different thought process which may lead to actions that are not accepted by then cultural views but may be justified for that person. Now lets take a short review of such aspects and see how practically this can be applied by the study of Janm kundli. 

The seventh house describes about nature and looks of the spouse. In today's world education and earning are important for both males and females. So this house can be used to know about the education and financial status of the would be life partner. The most important point here is the happiness or satisfaction through marriage. So it is very important to know about the capability of the spouse as a life partner and will it lead to a happy married life, while studying this house. As matching the wavelengths and trust on each other are the keys of happy married life. Apart from these basic points some practical issues like expectations from females (even well educated) to earn and do chores at home, lack of freedom for females, strong caste or religious views, unethical customs like dowry etc cause serious problems in marriages. Some times males suffer because of the differences of opinions or domination by in laws taking advantage of the female supporting judicial laws. Though Indian culture is very systematic, the wrong execution of many traditions results in loss of freedom. The overuse of outdated customs and lack of change in mentality failed to give freedom to the couples in married life. Although many couples complain about the joint family system, it has many advantages. Changing the traditions with time or avoiding outdated customs in joint family can also help to solve many problems in today's world, which rarely happens though. So while taking guidance from the seventh house for married life one should also note that the changes should be made from both the sides and not to be expected from the spouse alone. 

If it is a case of love marriage then certain points should be considered. Every person's bringing up is in different family environment where family members have different opinions. So couples planning for love marriage should think about the acceptance of the spouse in the family or if the spouse is from a different family background then how can one stand by the spouse. The reason behind this is the rates of divorce in love marriages is much higher than in arranged marriages. Many couple do not realize that the attraction or infatuation before marriage and practical married life are way too different. Going for a love marriage is not wrong but taking decisions in a hurry may lead to tussles with each other. In fact these couples are not in a state of accepting any suggestions at that time. 

Practically (at least in India) still many families have a hold of orthodox customs on their mind. So although many boys and girls want to study further, they are forced to get married as soon as they reach the legal age of marriage. Especially parents of girls look at them as mere responsibility. The negligence by parents leads to troubled married life of females. This includes lack of freedom, psychological torture, dowry killings, torture for male child, doing 'remedies' by approaching so called Tantriks for male child etc. Even males suffer due to this. Either they can not complete education or lose freedom due to responsibilities. Then the married life just remains as a formality. So deciding the correct age for marriage should be based on the nature, educational background and ambitions of any person which will definitely help to reduce marital problems. 

Some people do not want to get married, which has different reasons depending on their mentality. Like freedom loving nature, spiritual liking, no liking for children etc. If these points are considered without gender discrimination then many forced marriages can be stopped. The seventh house can describe about a persons views towards marriage. So if a person denies for marriage then the study of the seventh house can help to understand the reason behind it. Many parents hide the flaws or even incurable diseases / disorders of their children and hastily force them to get married under the fear of society. This spoils many lives. Such kind of forced marriages mostly result in betraying, extramarital affairs, hiding the earlier affairs, hiding the physical harassment in past (if any), hiding incurable diseases which affect the married life  It is not possible to take a detailed view of such cases here. But no doubt such kind of cheating devastates many innocent people. So the detailed study of the seventh house is equally important as the proper inquiry of the spouse.   

Homosexuality is a new debatable topic emerged recently all over the world. If this sensitive topic is handled with unbiased thinking then definitely a solution can be found out. The seventh house can guide to understand the sexual orientation of a person which can help to avoid further complications. Any counselling for misandry or misogyny can be also given in time, as mostly people hesitate to express such kind of feelings.

The seventh house governs the lower abdominal part of the human body. Study of this house is useful in ailments related to lower abdominal part and gynecological problems. As this is the house of marriage it also helps the couples in problems like delay in conceiving, still birth or other problems related to child birth. In such cases kundlis of both partners are studied together and the predictions are made accordingly. There are some remedies recommended in Tantra shastra for progeny issues. It should be noted that any such remedy can not replace medical treatment.Regarding health problems of males, this house can tell about ailments related to genitals, prostate glands, semen count etc.Along with medical treatment this house can also give supplementary guidance in such cases. 

In this way this house can describe many important things in life. Marriage is a very important step in life where study of this house can help in many ways. The balance between proper use of the predictions from this house and changes in customs and traditions according to time can help to choose a suitable life partner. 

© All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, distributed or transmitted in any form without the prior written permission of the writer. For permission requests email to shivsanchitam@gmail.com.

   ======================================================